Tax Deducted at Source टीडीएस (टॅक्स डिडक्शन ॲट सोर्स) म्हणजे काय तर टीडीएस ची संकल्पना आयकर विभागाने कर संकलनाची प्रक्रिया अधिक चांगली व्हावी यासाठी आणली होती. ही एक अशी व्यवस्था आहे ज्याअंतर्गत कुठलीही कंपनी किंवा व्यक्ती जी दुसऱ्या व्यक्तीला एखादा पेमेंट करते मग ते वेतन असो व्याज असो किंवा कमिशन असो आणि जर ती रक्कम एका ठराविक मर्यादेपेक्षा जास्ती असेल तर ती रक्कम देणारी व्यक्ती म्हणजे कंपनी किंवा बँक त्यातून काही टक्के भाग कापून घेते आणि आयकर विभागाकडे सुपूर्द करते. याला टॅक्स डिडक्शन सोर्स म्हणजे रक्कम देताना कापून घेतला जाणारा कर असं म्हणतात. थोडक्यात टीडीएस म्हणजे आयकाराचाच भाग आहे जो संबंधित रक्कम देताना आगाऊ कापून घेतला जातो.
सोप्या भाषेत सांगायचं झालं तर
- जो पगार होतो तो जर करपात्र असेल तर त्यावर आयकर भरावा लागतो.
- पण आयकर विभागाच्या निर्देशानुसार कंपनी त्यातले दहा टक्के रक्कम पगार देतानाच कापून घेते आणि आयकर विभागाकडे सुपूर्द करते.
- याला एक प्रकारचा आगाऊ कर किंवा ॲडव्हान्स टॅक्स सुद्धा म्हणता येईल.
एक उदाहरण
- Tax Deducted at Source 50 हजार रुपये महिना म्हणजे वर्षाचा पगार सहा लाख रुपये जुन्या करारचनेप्रमाणे हे उत्पन्न करपात्र आहे.
- त्यामुळे कंपनी पगारातून म्हणजे 50 हजार रुपये मधून दहा टक्के रक्कम म्हणजे पाच हजार रुपये दरमहा कापून घेईल आणि टीडीएस म्हणून आयकर विभागाकडे जमा करेल याला टीडीएस असे म्हणतात.
Tax Deducted at Source आता टीडीएस किती कापला हे कसं कळते
- तर जी पगाराची पावती मिळते सॅलरी स्लिप असं म्हणतात.
- त्यावर बहुतेक वेळा टीडीएसच्या रकमेचा उल्लेख केलेला असतो जर नसेल तर जेव्हा फॉर्म सिक्सटीन मिळेल तेव्हा त्यावर नक्की टीडीएसच्या रकमेचा उल्लेख असतो.
- फॉर्म सिक्सटीन हे कंपनी देते ज्यात वर्षभराच्या पगारी उत्पन्नाची सगळी माहिती असते.
- हाच टीडीएस मुदत किंवा आवर्ती ठेवींवर वजा केला गेला असेल तर तुम्हाला बँकेकडून टीडीएस सर्टिफिकेट मिळवता येते ज्यात हा उल्लेख केलेला असतो याला फॉर्म 16a असे म्हणतात.
- जर फॉर्म 16 किंवा 16 मिळालाच नाही तरी आयकर विभागाच्या वेबसाईटवर जाऊन त्याचा तपशील बघू शकता.
- हा तपशील फॉर्म 26as मध्ये मिळेल ज्यामध्ये कोणी टीडीएस कापला किती कापला इत्यादी सारखी संपूर्ण माहिती दिलेली असते.
टी डी एस
- Tax Deducted at Source पगार जर करपात्र नसेल तर टीडीएस कापला जात नाही मात्र जरी तुमचे उत्पन्न करपात्र नसेल तरीसुद्धा बँकेतल्या ठेवीवरील व्याज 40000 पेक्षा जास्त झाले आणि जेष्ठ नागरिकांच्या बाबतीत पन्नास हजार पेक्षा जास्त झाले तर टीडीएस कापून घेतला जातो.
- कारण बँकेला तुमचे उत्पन्न करपात्र नाही हे माहिती नसते.
- त्यामुळे हे बँकेला सांगावे लागते की उत्पन्न करपात्र नाही आणि हे फॉर्म 15g किंवा 15h भरून बँकेला सांगू शकता.
- टीडीएस फक्त पगार किंवा बँकेतील ठेवींवरच कापला जातो असे नाही.
- टीडीएस कापला जाण्याचे अनेक प्रकार आहेत.
- टीडीएस ची टक्केवारी प्रत्येक उत्पन्नाला सारखी नसते प्रत्येक उत्पन्नाच्या प्रकारानुसार ती वेगळी असते.
पूर्ण महाराष्ट्राचा प्रवास फक्त 1100 रुपयात
Tax Deducted at Source जर टीडीएस कापला गेला आणि उत्पन्न करपात्र नसेल तर
- टीडीएसची ती रक्कम परत मिळवता येते त्यासाठी आयकर रिटर्न भरावा लागतो.
- आणि दिलेल्या माहितीची आयकर विभागाकडून तपासणी केल्यानंतर जर आयकर विभागाला हे पटले की टीडीएसची रक्कम परत मिळवण्यास पात्र आहेत.
- तर ती रक्कम थेट बँक खात्यात जमा होते म्हणजेच बचत खात्यात जमा होते याला इन्कम टॅक्स रिफंड असे म्हणतात.
Saur Krushi Vahini Yojana :आता शेतकऱ्यांना मिळेल एकरी 75 हजार रुपये महिना